Gimnastyka narządów artykulacyjnych

GIMNASTYKA NARZĄDÓW ARTYKULACYJNYCH

            Bardzo ważną i nie rozłączną częścią terapii logopedycznej są ćwiczenia usprawniające motorykę narządów artykulacji. Ćwiczenia te mogą być prowadzone w formie zadaniowej i zabawowej.

Szuflada – mocne wysuwanie szczęki do przodu i cofanie do pozycji wyjściowej;

Krokodyl – szeroko otwarta buzia (paszcza) z uwidocznionymi zębami wykonuje „kłapanie paszczą”

Żarłok – ruchy szczęki jw., ale bez uwidocznionych zębów – jak przy bezgłośnym „am”;

Krowa – naśladowanie żucia przez krowę trawy;

Śpiewak – słuchając nagrania utworu wokalnego dziecko naśladuje śpiewaka: otwiera szeroko buzię, język powinien leżeć nieruchomo na dnie jamy ustnej, czubek języka dotyka dolnych zębów;

Tak czy nie – dziecko odpowiada na pytania ruszając tylko szczęką: tak – otwiera i zamyka buzię, nie – ruch poziomy samą szczęką;

Sekret – nic nie powiem – mocne zaciskanie rozciągniętych warg( można zadawać pytania

Uśmiechy – np. Modelka uśmiecha się do zdjęcia

Rybka – powolne otwieranie i zamykanie warg tworzących kształt koła; jakby bezgłośne mówienie „po”;

Całuski – cmokanie wargami;

Zły pies – dziecko szczerzy zaciśnięte mocno zęby; może naśladować warczenie;

Króliczek – dziecko ściska i wysuwa wargi mocniej niż przy „u”, następnie przesuwa „pyszczkiem w prawą i lewą stronę. Należy zwrócić uwagę, aby nie ruszały szczęką tylko samymi wargami, choćby ruchy te były minimalne;

Wąsy – przytrzymywanie górną wargą ołówka, słomki itp.

Usta zaglądają do brzucha – dziecko wciąga usta w głąb jamy ustnej;

Zawody – zjadanie płatków kukurydzianych rozsypanych na płaskim talerzu, posługując się tylko wargami;

Pajac – dziecko naśladuje minę wesołego i smutnego pajaca ( naprzemienne uśmiechanie się i robienie z ust podkówki);

Balonik – nabieranie w policzki powietrza, na hasło: „pękł” przekucie palcami;

Gwizdanie (zabawa w czajnik lub ptaszki);

Motorek – wprawianie warg w wibrację;

Malarz – język to pędzel, podniebienie to sufit – dziecko naśladuje malarza, który pędzlem maluje na suficie różne wzorki: kropki, paski, kółka itp.

Sufit – podłoga. Na dane hasło dziecko językiem wskazuje sufit lub podłogę (góra – dół) ; inna wersja: okno – drzwi ( kieruje język w prawy lub lewy kącik ust)

Młynek – okrężny ruch językiem pod wargami przy zamkniętych ustach, potem przy ustach szeroko otwartych;

Kotek – oblizuje wargi czubkiem języka: najpierw przy zamkniętych ustach potem przy ustach jak najszerzej otwartych; mlaskanie, naśladowanie kotka pijącego mleko;

Zziajany piesek – sapanie z językiem mocno wysuniętym na brodę;

Konik – kląskanie językiem połączone z pracą warg (na „a” i „o”);

Liczenie ząbków – dotykanie czubkiem języka kolejnych ząbków na górze i na dole (sprawdź czy nie zgubiłaś ząbka, czy nie masz w ząbku dziury itp.)

Broda i wąsy – dziecko sprawdza językiem, wyciągając go mocno w górę i w dół, czy nie rosną mu wąsy i broda;

Małpa – wypychanie językiem wargi górnej i dolnej;         

Cukierek – dziecko wypycha czubkiem języka raz jeden, raz drugi policzek udając, że ma tam landrynkę; inne ćw. Naśladowanie czynności ssania cukierka czubkiem języka;

Język na defiladzie – dziecko wykonuje energiczne ruchy językiem kolejno na wargę górną, do lewego kącika ust, wargę dolną, prawego kącika ust – należy mu przy tym liczyć do czterech;

Sztuczki – robimy z języka „łyżeczkę” (unoszenie przodu i boków języka), „rurkę”, „górkę”(czubek języka zaczepiony o dolne zęby, środek się wybrzusza)

Jaszczurka – zbieranie płatków kukurydzianych rozsypanych na płaskim talerzu tylko czubkiem języka;

Głodny miś – zlizywanie z płaskiego talerza miodu, kisielu itp.

Odrywanie czubkiem języka opłatka (andruta) przyklejonego do podniebienia;

„Wylizanie” czubkiem języka w płaskim lizaku dziury.

Ćwiczenia oddechowe

• dmuchanie na wiatraczek;
• zdmuchiwanie papierków z gładkiej i chropowatej powierzchni;
• przenoszenie papierków, ścinków za pomocą słomki;
• nadmuchiwanie balonów;
• dmuchanie na piórka, kłębki waty, paski folii tak, aby wprawić je w ruch;
• puszczanie baniek mydlanych;
• naprzemienne chuchanie i dmuchanie na lusterko ( para pojawia się i znika);
• zabawa w syrenę – wymawianie na wydechu samogłosek ( eo, iu, au, ia);
• dmuchanie na kartkę papieru przyłożoną do ściany tak, aby nie spadła;
• kołysanie książki ( ręki, misia itp.) – oddychanie przeponowe z przedmiotem ułożonym na brzuchu;
• naśladowanie śmiechu: tubalnego, skrzeczącego, piskliwego itd.

Gimnastyka buzi i języka.